مدیریت ریسک در پروژه های بازسازی پس از زلزله (مطالعه موردی: پروژه بازسازی پس از زلزله آذربایجان)

ایران یکی از بلاخیزترین کشورهای جهان است و طیف زیادی از بلایای طبیعی را در طول سالیان تجربه کرده است . به عنوان نمونه هر چند سال یکبار یک زلزله شدید در ایران رخ می دهد ، زلزله هایی که گاه آسیب ها و ویرانی های فراوانی به همراه دارند . در چنین کشوری با این اندازه از آسیبها و بلایا ، پروژه های بازسازی به تناوب اجرا می شوند ، پروژه هایی که گاه مقیاسی بسیار گسترده دارند . ویژگیهایی همانند تعدد عوامل درگیر در پروژه ، ماهیت چند بعدی سیاسی – اجتماعی باعث افزایش عوامل ناشناخته تاثیرگذار در این پروژه ها می شوند . محیط پر از عدم قطعیت های گوناگون پروژه های بازسازی ، استفاده از مدیریت ریسک را کاملا توجیه پذیر می کند ؛ اما متاسفانه به دلیل تاکید بیش از حد بر سرعت اجرا و ماهیت فورس ماژور پروژه های بازسازی ، هنوز مدیریت ریسک جایگاه خود را دراین نوع پروژه ها پیدا نکرده است . این تحقیق تلاشی است برای نشان دادن ضرورت های اعمال مدیریت ریسک در پروژه های بازسازی ، شناسایی ریسک های موجود در یک پروژه نمونه (پروژه بازسازی پس از زلزله آذربایجان ) ، انجام بعضی از تحلیل ها و در نهایت یافتن پاسخ هایی مناسب برای تعدادی از ریسک های مهم شناسایی شده . پرسشنامه در کنار تعدادی مصاحبه نیمه ساختار یافته ابزارهایی هستند که در این تحقیق از آنها استفاده شده است. ریسک هایی مانند مطالعات ناکافی در فرایند طراحی ، استفاده از روشهای نادرست در روند انتخاب پیمانکاران به دلیل تسریع در روند انتخاب ، تصمیمات غیر منطقی و احساسی ناشی از فشارهای سیاسی به عنوان ریسک های مهم شناسایی شده و استفاده از ظرفیت های سیاسی- اجتماعی جهت کمک به پروژه به جای فشار بر پروژه ، تهیه طرح هایی با ماهیت بازسازی برای مناطق آسیب پذیر به عنوان بخشی از راهکارها ارایه گردیده است .